We kennen het allemaal: vragenlijsten die eindeloos lijken te duren. Maar wat ik laatst tegenkwam, sloeg echt alles. Stel je voor: een vragenlijst met maar liefst 100 vragen, allemaal op één pagina. En als dat nog niet erg genoeg is, hadden alle vragen dezelfde antwoordopties: van 0 voor ‘nooit’ tot 4 voor ‘altijd’. En dat dus 100 keer opnieuw…
Ik voelde meteen medelijden met iedereen die deze lijst moet invullen. Deze vragenlijst was bedoeld om je aan te melden voor een cursus. Ik kan me bijna niet voorstellen dat iemand halverwege niet denkt: “Hoe lang nog?” En tegen het eind: “Ik vul maar wat in om er vanaf te zijn.” Het zou natuurlijk interessant zijn om te onderzoeken. Je zou bijvoorbeeld in een live gesprek een paar vragen van het einde eruit kunnen pikken en opnieuw stellen aan je klant.
Maar iedereen begrijpt wel dat 100 vragen gewoon te veel zijn. Daarom zou ik de volgende vragen stellen:
Noodzaak: Zijn alle 100 vragen echt nodig om de dienst te kunnen leveren? Wat gebeurt er als je het aantal vragen terugbrengt tot de essentie?
Structuur: Breng structuur aan door je vragen te clusteren op thema’s en deze per thema op een aparte pagina te zetten.
Afwisseling: Kijk of je echt 100 keer dezelfde vraag moet stellen. Gebruik verschillende vraagtypes zodat het invullen leuk en afwisselend blijft!
Noodzaak: zijn alle 100 vragen echt nodig?
Laten we eerlijk zijn, een vragenlijst van 100 vragen is zeldzaam nodig. Vaak worden zulke lijsten gemaakt zonder na te denken over de werkelijke noodzaak van elke vraag. Het is cruciaal om te beoordelen welke informatie echt nodig is om je doel te bereiken. Kun je het aantal vragen verminderen zonder aan waarde in te boeten? Focus op de essentie en vraag je af: “Wat wil ik echt weten?”
Veel vragenlijsten lijden aan wat ik ‘vragenlijstinflatie’ noem. Dit is de neiging om steeds meer vragen toe te voegen in de veronderstelling dat meer informatie altijd beter is. In werkelijkheid kan deze overvloed aan vragen de respondent overweldigen en de kwaliteit van de antwoorden verminderen. Een compacte, gerichte vragenlijst is vaak veel effectiever.
Structuur: cluster je vragen
Een goede structuur kan het verschil maken tussen een vragenlijst die voelt als een monstertaak en een die overzichtelijk en beheersbaar is. Cluster je vragen op thema’s en zet deze bij elkaar op een pagina. Dit maakt het voor de respondent makkelijker om de vragen te begrijpen en te beantwoorden. Een goed gestructureerde vragenlijst kan de ervaring aanzienlijk verbeteren en de kwaliteit van de antwoorden verhogen.
Bijvoorbeeld, als je vragenlijst betrekking heeft op verschillende aspecten van een cursus, zoals inhoud, lesmethoden, en faciliteiten, groepeer dan de vragen per thema. Begin met een paar vragen over de inhoud, gevolgd door vragen over de lesmethoden en sluit af met vragen over de faciliteiten. Deze thematische aanpak zorgt ervoor dat de respondent in de juiste mindset blijft voor het specifieke onderwerp, waardoor antwoorden relevanter en nauwkeuriger worden.
Afwisseling: maak het leuk
Niemand houdt van eentonigheid, zeker niet in een vragenlijst. Moet je echt 100 keer dezelfde vraag stellen? Varieer met vraagtypes om het invullen interessanter en leuker te maken. Gebruik bijvoorbeeld een mix van meerkeuzevragen, schaalvragen en open vragen. Dit houdt de respondent alert en betrokken, waardoor je waarschijnlijk betere en eerlijkere antwoorden krijgt.
Een andere manier om afwisseling te creëren is door visuele elementen toe te voegen, zoals afbeeldingen of grafieken, om sommige vragen te ondersteunen. Dit kan helpen om de respondent betrokken te houden en de vragenlijst minder saai te maken. Bovendien kunnen visuele cues soms helpen om vragen beter te begrijpen, wat de kwaliteit van de antwoorden ten goede komt.
De ervaring van de respondent
Het is belangrijk om altijd in gedachten te houden hoe de respondent de vragenlijst ervaart. Een lange, eentonige vragenlijst kan vermoeiend en frustrerend zijn, wat kan leiden tot verminderde kwaliteit van de antwoorden. Dit is vooral relevant bij vragenlijsten die worden gebruikt voor belangrijke beslissingen, zoals cursusinschrijvingen of klanttevredenheidsonderzoeken.
Door de vragenlijst aantrekkelijk en gebruiksvriendelijk te maken, vergroot je de kans dat de respondent deze met zorg en aandacht invult. Dit kan onder meer door duidelijke en beknopte instructies te geven, een logische volgorde van vragen te hanteren en ervoor te zorgen dat de vragenlijst technisch goed functioneert op verschillende apparaten.
Conclusie
Het ontwerpen van een vragenlijst is een kunst op zich. Door kritisch te kijken naar de noodzaak van elke vraag, structuur aan te brengen en afwisseling te creëren, kun je de ervaring van de respondent aanzienlijk verbeteren. Zo voorkom je dat je vragenlijst een monster wordt waar iedereen voor wegloopt.
Door te focussen op de essentie, een duidelijke structuur te hanteren en de vragenlijst aantrekkelijk en afwisselend te maken, verhoog je niet alleen de kwaliteit van de antwoorden, maar ook de tevredenheid van de respondenten. Uiteindelijk leidt dit tot betere resultaten en meer waardevolle inzichten, wat het uiteindelijke doel is van elke vragenlijst.
Heb jij hulp nodig met dit? Vraag een audit aan! Dit is nu voor €19! Klik hier om meer informatie over te lezen.
